Dźwiękowy system ostrzegawczy (DSO) to zaawansowane rozwiązanie zapewniające bezpieczeństwo w budynku. Do jego głównych zadań należą informowanie osób przebywających w obiekcie o wystąpieniu niebezpiecznej sytuacji i przekazywanie instrukcji dotyczących ewakuacji.
Jak działa DSO – dźwiękowy system ostrzegawczy?
DSO jest systemem elektroakustycznym, który automatycznie emituje sygnały ostrzegawcze i komunikaty głosowe po otrzymaniu sygnału z systemu przeciwpożarowego. Może być również uruchamiany ręcznie przez operatora. Dzięki temu, osoby przebywające w budynku są informowane o konieczności ewakuacji natychmiast po wykryciu zagrożenia.
Choć najczęściej DSO wykorzystuje się w przypadku pożaru, to może on również służyć do wygłoszenia komunikatów w innych nagłych i zagrażających sytuacjach. Należą do nich powódź, trzęsienie ziemi i atak terrorystyczny, czyli każde zagrożenie, które wymaga ewakuacji z obiektu.
Gdzie stosuje się DSO?
Dźwiękowy system ostrzegawczy jest montowany w różnych typach budynków. Polskie prawo wymaga, by znajdował się w miejscach takich jak:
- budynki handlowe i wystawowe – gdy powierzchnia przekracza 8000 m² (w przypadku budynków jednokondygnacyjnych) lub 5000 m² (w budynkach wielokondygnacyjnych),
- budynki zamieszkania zbiorowego – gdy liczba miejsc noclegowych wynosi powyżej 200,
- dworce i porty – gdy ich budowa pozwala na jednoczesne przebywanie powyżej 500 osób,
- sale widowiskowe i sportowe – gdy liczba miejsc wynosi więcej niż 1500,
- budynki użyteczności publicznej – takie jak urzędy i szkoły,
- szpitale i sanatoria – gdy liczba łóżek przekracza 200,
- kina i teatry – gdy liczba miejsc wynosi więcej niż 600,
- stacje kolei podziemnych,
- stacje metra.
DSO warto jednak montować wszędzie, gdzie może istnieć ryzyko niebezpieczeństwa – nawet jeśli nie wymagają tego obowiązujące przepisy prawne.
Co wpływa na jakość dźwiękowego systemu ostrzegawczego?
Na jakość DSO ma wpływ przede wszystkim charakterystyka danego wnętrza, zagrożenia występujące w obiekcie, rodzaj zastosowanych głośników i rozmieszczenie głośników. Więcej na ten temat można dowiedzieć się na stronie https://www.promat.com/pl-pl/.
Trzeba również uwzględnić szereg innych wymagań – w tym tych dla pokoju centrum alarmowego. Są to wyznaczenie strefy pożarowej, odpowiednie warunki elektryczne i klimatyczne (uziemienie urządzeń, obecność awaryjnego oświetlenia i systemów zasilania zewnętrznego, właściwa wilgotność i temperatura).
Jak sprawdzić, czy dźwiękowy system ostrzegawczy funkcjonuje prawidłowo?
Podczas sprawdzania funkcjonalności DSO należy zwrócić uwagę na to, czy:
- po zaistnieniu zagrożenia system jest w stanie rozgłaszać komunikat ostrzegawczy w ciągu maksymalnie trzech sekund,
- po przejściu na awaryjne źródło zasilania system jest w stanie rozgłaszać komunikat ostrzegawczy w ciągu maksymalnie dziesięciu sekund,
- system pozwala na przekazywanie komunikatów do jednego lub wielu obszarów równocześnie,
- po przyjęciu alarmu system przerywa realizowanie funkcji innych niż ostrzeganie,
- uszkodzenie jednej z linii głośnikowych nie wpływa na pracę innych linii,
- błędy występujące w DSO są przesyłane do CSP łączem monitorowanym przez CSP,
- operator systemu może ocenić prawidłowość lub wadliwość systemu na podstawie wskazań centrali.
Jakie dokumenty potwierdzają, że dźwiękowy system ostrzegawczy działa prawidłowo?
Państwowa Straż Pożarna kontroluje przede wszystkim to, czy DSO został wykonany na podstawie uzgodnionej dokumentacji projektowej. Sprawdza także zgodność ostatecznie zainstalowanego systemu ze wspomnianą dokumentacją.
Prawidłowe działanie systemu można natomiast przedstawić za pomocą protokołów słyszalności sygnałów ostrzegawczych w całym obszarze pomiarowym, z pomiarów zrozumiałości mowy i rezystancji kabli głośników akustycznych.
Należy przy tym pamiętać, że pomiary muszą zostać przeprowadzone na całej powierzchni pomieszczenia – nie tylko w bezpośredniej bliskości od głośnika. Z kolei pomiary zrozumiałości mowy można wykonać jedynie w gotowym, wykończonym pomieszczeniu, w którym nie planuje się już dokonywania zmian w wyposażeniu i aranżacji.
Dźwiękowy system ostrzegawczy to niezbędny element nowoczesnych systemów bezpieczeństwa. To właśnie dzięki niemu możliwe jest szybkie poinformowanie o zagrożeniu i przeprowadzenie ewakuacji. Trzeba jednak zadbać o właściwe zaprojektowanie i sprawdzenie, aby w kryzysowej sytuacji zadziałał niezawodnie.